به گزارش سرویس مکتب دفاعی پایگاه تخصصی فقه حکومتی وسائل؛ این کتاب در سه بخش یا به نظر نویسنده بحرهای سه گانه ساماندهی شده است؛ بخش یا بحر نخست این کتاب مبادی تصوری و تصدیقی؛ بحر دوم، حقوق بر آب و بحر سوم، مباحث شتّی عنوان دارد.
بحر اوّل شامل سه بهره است که شامل دانش واژه‌شناسی، امکان یا امتناع اجتهاد اندیشه‌های حقوق بر آب از اسلام و نماپردازی نظام حقوق بشر بر آب می‌باشد.
در بهره نخستین، مؤلف واژه‌هایی همچون فقه، حق، حقوق بشر، محیط زیست و انگاره‌ها و قواعد فقهی را تعریف می‌کند و به تمایز میان قاعده فقهی با قاعده اصولی، قاعده فقهی و مسأله اصولی و فقهی و قاعده فقهی و ضابط فقهی می‌پردازد.
در پایان بهره دوم از بحر اول این کتاب ساختار اعتقادی اسلام در گذار با «حقوق بشر بر آب» تبیین شده و نگارنده با استناد به چندین آیه از قرآن کریم، نتیجه می‌گیرد که عنصر حیاتی آب، برای انسان‌ها است و همه انسان‌ها حق دارند از این الطاف الهی بهره‌مند شوند و هیچ‌کسی نمی‌تواند این «حق خدادادی» را از آنها سلب کند.
انسان نیز وظیفه دارد به گونه‌ای از حق خود بر دسترسی به آب استفاده کند که متزاحم و متعارض با حقوق دیگران نباشد و به آن لطمه‌ای وارد نکند.
در نهایت نویسنده، نتیجه می‌گیرد اسلام می‌تواند نظام‌سازی در حوزه حقوق بشر برآب داشته باشد.
در بهره سوم، نگارنده ویژگی‌ها و شاخصه‌هایی از نظام حقوق بشر بر آب در اسلام را بررسی می‌کند که از جمله آنها حقوق مطلوب، هماهنگی با فطرت انسان، استدامت و ثبات و انسجام و پیوستگی و جامعیت می‌باشد.
بخش یا بحر دوم این کتاب با عنوان حقوق بر آب شامل سه بهره از جمله مبانی حقوق بشر بر آب، حق دسترسی به آب پاک و سالم در قالب هویت«عبداللهی» و دکترین فقهی «حقوق بشر بر آب».
در بهره نخست از بحر دوم کتاب، کرامت انسانی و حقوق و آزادی‌های اساسی، حق حیات و حق برخورداری از بهداشت و محیط زیست بررسی می‌شود.
در بهره دو م به دسته‌ای از آیات، روایات استناد می‌شود و با دلیل عقلی و نقلی جهانشمولی حق بر آب به مثابه‌ی حقوق بنیادین بشر در اسلام، جهانشمولی حق بر آب نسبت به بشر و جهانشمولی حق بر آب نسبت به غیربشر اثبات می‌شود.
در بهره سوم، نگارنده نسبت عبادات و الگوی فقهی حقوق آب را در حوزه‌های مختلفی بررسی می‌کند از جمله این حوزه‌ها اعمال انسان در ناهمسویی با طبیعت، تئوری ابتکارات مردمی (امربه‌معروف و نهی از منکر)، گزاره‌ی شکر در مباحث حقوق آب، برنهاده‌ی فقهی در تعامل با برنهاده‌ی انسانی، روحیه وسواس، نسبت روزه در تضایف با حقوق با حق دسترسی به آب سالم و پاک، حقوق آب در حج، پیوند وقف و اصل عدالت بین نسلی در دسترسی به آب سالم و پاک، حقوق آب در جنگ‌های اسلامی است.
در پایان بهره سوم نیز اَعمال حقوقی ناظر بر آب که شامل اعمال حقوقی یک‌جانبه و قراردادهای ناظر به حق دسترسی به آب سالم و پاک مورد توجه و تأکید نویسنده قرار گرفته است.
بحر سوم این کتاب که مباحث شتّی نام دارد، مشتمل بر نهادها، قواعدفقهی و مسؤولیت است.
بهره نخست از این بحر کتاب نهادهای متصدی حقوق آب در اسلام و شرایط آنها را بررسی می‌کند که دولت اسلامی، قاضی تحکیم و نقش روحانیت در صلح و سازش زیست‌محیطی در حوزه‌های حقوق آب و مفاهمه‌ی مردم و دولت اسلامی در حفاظت زیست‌محیطی منابع آبی از اهم مباحث این قسمت است.
بهره دوم از بحر سوم کتاب، به کلیات قواعد فقهی، قاعده احیاء موات، قاعده حیازت، قاعده سبق، اصل ترجیح‌پذیری در فقه، قاعده اخوت مؤمنان(تولی)، قاعده تسلیط(حاکمیت بر منابع طبیعی، قاعده نفی ضرر، قاعده احترام به عمل مؤمن(قاعده‌ی حقوق مکتسبه یا قاعده تحجیر) و قاعده حرمت اعانت بر اثم و عدوان می‌پردازد.
بهره سوم، مؤلف مسؤولیت ناشی از آلودگی منابع آبی را مورد توجه قرار داده و آلودگی زیست محیطی(آب) و انواع آلودگی منابع آبی که ناشی از جنگ‌افزارها، ناشی از پسماندها، آلودگی نفتی و آلودگی ناشی از معادن را برشمرده و حکم آن را با استناد با آیات و دلایل روایی بررسی کرده و در در پایان حکم و استفتاء اکثر مراجع تقلید بر جایز نبودن آلوده کردن آب‌ها، زمین‌ها و اتلاف حیوانات هرچند در بلاد کفر را می‌آورد.
در پایان این بهره نیز ضمان و مسؤولیت ناشی از آلودگی و تخریب منابع آبی را در قالب مسؤولیت مدنی با مبانی اتلاف، لاضرر و تسبیب و مسؤولیت کیفری تبیین می‌نماید.
نگارنده در پایان کتاب، پیوستی از فتاوی شامل استفاده از اراضی واقع در حریم رودخانه‌ها و مناطق سیلابی، برداشت غیرمجاز از آب‌های زیرزمینی، استفاده بی‌رویه از سموم و کودهای شیمیایی، تصرف و احیاء اراضی بدون اجازه دولت اسلامی، آلوده ساختن محیط زیست، ساخت و ساز غیرمجاز در کنار رودخانه‌ها و تسلیحات کشتار جمعی را آورده است.
120/د