vasael.ir

کد خبر: ۷۲۹۶
تاریخ انتشار: ۲۱ خرداد ۱۳۹۷ - ۱۸:۰۳ - 11 June 2018
حجت الاسلام آل بویه / 2

مسائل مستحدثه|بررسی حکم سقط جنین

وسائل ـ سقط جنین از منظر شرع مبین اسلام حرام بوده و تنها موارد خاصی همچون عسر و حرج، بیماری منجر به فوت مادر و نیز ناراحتی های روانی و مشقت فراوان آن موجب رافع این حرمت خواهد بود.

به گزارش سرویس مسائل مستحدثه پایگاه تخصصی فقه حکومتی وسائل،ادیان دارای یک ریشه و سرشت مشترک بوده و تمامی آنها بر این موضوع تکیه دارند که انسان اشرف مخلوقات و هوشمند ترین موجود روی زمین است اما از آن جایی که نگاه اسلام در این زمینه کامل‌ترین دیدگاه است اسلام نه تنها انسان را اشرف مخلوقات می‌داند بلکه او را به عنوان خلیفة الله روی زمین معرفی می‌کند.

 

 این دیدگاه اسلام با دیدگاه مکاتب غربی که مبتنی بر اومانیسم صرف و فردگرایی مطلق است تفاوت های جشمگیری دارد زیرا در دیدگاه اسلام، انسان به عنوان خلیفه باید مواهب الهی را به چشم ابزار وسیله تمسک به کمال نگریسته و مجاز به اسراف و تبذیر و انجام هر قتل و غارتی در جامعه بشری نیست در حالی که در دیدگاه اومانیسم؛  هدف وسیله را توجیح می‌کند و انسان مجاز است برای رسیدن به خواسته‌ها و منفعت فردی خود، حتی سایر انسان‌ها را قربانی کند ومتأسفانه امروزه زنان و کودکان اصلی ترین عناصری به شمار می روند کهانسان غربی فدای منفعت، لذت و مادگرایی هر چه بیشتر خود کرده است.

 

 همانطور که در  بخش اول مصاحبه بدان اشاره شد جهان سرمایه داری غربی برای استفاده ابزاری و کسب منعت هر چه بیشتر؛ به مردم آزادی افسار گسیخته داد و زنان را به بهانه آزادی به صورت عریان به اجتماع کشید که این امر نه تنها موجب سقوط زنان شد بلکه قربانیان جدیدی به نام کودکان را نیز به دام خود کشاند و متأسفانه ابتذال روز افزون ناشی از افسار گسیختی اومانیسم در غرب آن هم با این استدلال که هدف وسیله را توجیح می‌کند طی سال‌های اخیرموجب وضع قوانینی حتی خلاف آموزه های مسیحیت   در کشورهایی مانند انگلیس شد  قوانینی همچون  آزادی سقط جنین که به سرعت نیز در بستر جامعه غربی اطراد یافت.

 

 این قانون موجب شد هزاران کودکان در ابتدای دوران جنینی جان خود را از دست بدهند و چون این «دانه‌های بذر انسانی» زبانی برای فریاد نداشتند به بدترین شکل ممکن قربانی لذت گرایی انسان‌ها شده و با وحشیانه ترین شکل قابل تصور یعنی دستگاه‌های مکنده که تمام  اعضای بدن نحیف و کوچک آن‌ها را درون خود مکیده و قطعه قطعه می‌کند جانشان را از دست دادند هر چند ضبط فریاد های خاموش این بذرهای انسانی در غرب موجی در مقابله با قانون آزادی سقط جنین به راه انداخت ولی نتوانست با این پدیده فجیع مقابله کند و کار به جایی رسید که انسان افسار گسیخته منفعت گرای غرب نه تنها به کشتار وحشیانه این بذرهای انسانی ادامه داد بلکه به بهانه استفاده بهینه، وارد عرصه یک تجارت کثیف به نام «تجارت جنین» شد و اعضای بدن جنین را برای لوازم آرایشی و پیرایشی و همچنین روغن کبدش را به عنوان طعم دهند ه به غذاها اضافه کرده و مرده خواری و انسان خواری را در جوامع انسانی عادی کند و حال با رویت چنین شیوههای غیر انسانی در جامعه جهانی باید گفت که اسلام مترقی ترین دیدگاه را در خصوص مقابله با کشتار بی رویه انسان‌ها در قالب سقط جنین دارد.

 همانطور که در قسمت قبل گفت و گو با حجت الاسلام علیرضا آل بویه مطرح شد ایشان دلایل حرمت سقط جنین و نظر ائمه(ع) در این زمینه را بیان کردند و در ادامه برای اینکه از دیدگاه متعالی اسلام و فقها  و علت آزادی سقط جنین در غرب مطلع شوید نظر شما را به بخش دوم گفت و گو  جلب می کنیم.

 

پرداخت دیه  در  هر مرحله یکی از مجازات های اسلامی سقط جنین است

استاد حوزه علمیه قم ادامه داد: همچنین در  روایات متواتر یا قریب به تواتر، دلالت بر وجوب دیه برای سقط جنین می‌کنند که در این خصوص کلینی از امام صادق (ع) نقل کرده است که حضرت فرمودند: «و اذا تحت الجنین کانت له مائه دینار، فاذا أنشی فیه الف دینار او عشره آلاف درهم ان کان ذکراً و ان کان انثی فخمسائه دینار،و دیه الولد نصف دیه الذکر، ونصف دیه الذکر و نصف دیه الانثی و دیتها کامله»یعنی  دیه جنین تام الخلقه که روح در او دمیده نشده باشد، یک صد دینار است (وسائل الشیعه، 19 /268 ، ب21 ، ح1)

 

لازم بودن اذن شوهر برای سقط جنین

وی افزود: براساس آنچه گفته شد آیات قرآن، روایت و احادیث بر حرمت سقط جنین تأکید داشته و در صورت ارتکاب به این عمل برای آن دیه تعیین کرده‌اند و همچنین در اینجا تذکر این نکته لازم است که چون ولایت فرزند برعهده پدر است زن بدون اذن شوهر و پدر نمی‌تواند اقدام به سقط جنین کند و اگر بدون اجازه شوهر این کار را انجام داد دو گناه مرتکب شده است.

 

نظر فقها در مورد حرمت و جواز سقط جنین/ اجازه سقط تنها با وسیله قاعده حرج ممکن است

حجت الاسلام آل بویه اظهار کرد: اکثریت فقهای شیعه به حرمت سقط جنین قائل هستند و تنها در شرایط اضطراری آن هم بنابر احتیاط جواز سقط می‌دهند که برای نمونه رهبر معظم انقلاب  درجواب استفتای فردی که ادامه بارداری را برای همسر خود سبب بروز ناراحتی های روانی و مشقت فراوان دانسته است، فرموده اند: «با توجه به حرج و مشقت روحی و درمانی ناشی از بارداری ناخواسته برای همسرتان ، سقط این جنین را تا قبل از ولوج روح بلا مانع است» دقت کنید که در پاسخ فرمودند " به دلیل حرج و مشقت غیر قابل تحمل" و معنای این شرط چنین است که در واقع سقط جنین  جایز نیست بلکه حرج و مشقت، رافع است و موجب جواز می شود

 

وی افزود: آیت الله مکارم شیرازی نیز در خصوص معلولیت های جنینی و جواز سقط بیان می‌کنند که« اگر تشخیص بیماری در جنین قطعی است و نگه داشتن چنین فرزندی موجب حرج است، دراین صورت جایز است قبل از دمیده شدن روح، جنین را اسقاط کنند.»

استاد حوزه علمیه قم ادامه داد: آیت الله سیستانی در این زمینه بیان می‌کنند که «انداختن حَمْل پس از انعقاد نطفه جایز نیست، مگر این که باقى ماندن حمل براى مادر ضرر جانى داشته باشد، یا مستلزم مشقت شدیدى باشد که معمولاً تحمل نمى‏ شود هرچند این مشقت بعد از زایمان و به جهت نگهداری و سرپرستی او باشد، که در این صورت قبل از دمیدن روح و جان گرفتن جنین اسقاط آن جایز است و بعد از دمیدن روح جایز نیست حتی به احتیاط واجب در فرض ضرر جانی یا مشقت شدید و مشقت شخصی است و شامل ناراحتی های اعصابی و روحی هم می شود

  حجت الاسلام آل بویه گفت: همچنین در مورد تجاوز به عنف هم مراجع براساس قاعده حرج اجازه سقط را قبل از دمیدن روح داده اند که رهبر معظم انقلاب آیت الله خامنه ای در این زمینه می فرمایند : "حاملگی در اثر تجاوز جنسی قطعاً فشار روحی زیادی به مادر تحمیل می کند به طوری که هم در دوران حمل و هم بعد از تولد کودک نامشروع، مادر دچار عسر و حرج شدید می شود؛ لذا بعید نیست در این مورد بتوان قائل به جواز سقط جنین شد".

وی افزود:  همچنین آیت الله فاضل لنکرانی در پاسخ استفتایی در مورد جواز سقط حمل از زنا به دلیل حفظ آبرو یا آزار جسمی از ناحیه خانواده معتقد بودند «بلی، اگر روح در آن دمیده نشده (قبل از چهار ماهگی) و مراحل اولیه را طی می کند، در صورتی که دختر اطمینان دارد و احتمال عقلایی بدهد که اگر جنین را سقط نکند مورد اذیت و آزار غیر قابل تحمل قرار می گیرد و در عسر و حرج شدید واقع می شود، در چنین فرضی بعید نیست که سقط جنین حرام نباشد»

استاد حوزه علمیه قم افزود: همچنین سایر مراجع هم در فتوای خود بیان کرده‌اند که «اگر مادر از نظر روحیات فردی و وضعیت خانوادگی و موقعیت اجتماعی به شکلی باشد که برای شخص وی، ادامه بارداری ناشی از زنا، ابدا قابل تحمل نباشد و چه بسا، برای جلوگیری از مفتضح گردیدن، اقدام به خودکشی کند تنها در صورتی که به جنین روح دمیده نشده باشد و این امر منشأ حرج شدید باشد، سقط جایز است».

حجت الاسلام آل بویه تأکید کرد: از آن جایی که اسلام از هنگام لقاح برای نطفه حق حیات و انسانیت قائل است سقط را جایز نمی‌داند و با وجود اینکه با این قانون میان حق حیات جنین و حق تصمیم گیری مادر تعارض ایجاد می‌شود باز هم اسلام حق حیات جنین را قوی‌تر می‌داند اما اسلام بر خلاف نظریات غربی دید مطلق گرایانه ای نداشته و به دلیل پویایی فقه همانطور که گفته شد براساس قاعده عسر و حرج که دارای یک پشتوانه قوی فقهی است سقط را در شرایط خطر جانی برای مادر قبل از دمیدن روح جایز می داند.

 

 اندیشمندان غربی به دلیل حق مالکیت زن بر بدن سقط را جایز می‌دانند

 وی با اشاره به اینکه برخلاف اسلام در جوامع غربی به دلیل آزادی برابر زن و مرد و مسأله حق مالکیت زن بر بدن خود؛ سقط جنین در هر مرحله‌ای جایز است، گفت: یکی از نظریات فراگیر در زمینه سقط جنین نظریه جودیت جارویس تامسون است که او در نظریات خود در مقابل کسانی که مخالف اخلاقی سقط جنین بوده و برای جنین حق حیات قائل هستند بیان می‌کند که « جنین نیز هیچ گونه حقی به استفاده از بدن زن باردار ندارد و حق حیات جنین آن‌قدر قوی نیست که بر حق تصمیم گیری و مالکیت زن بر بدنش اثر گذار باشد.

استاد حوزه علمیه قم اظهار کرد: تامسون میان بارداری خواسته و ناخواسته و در موارد بارداری خواسته میان مواردی که جان مادر در معرض خطر باشد یا نباشد، تفاوت قائل است که باید گفت در واقع تامسون در سه مورد سقط جنین را اخلاقاً مجاز می‌داند یکی در جایی است که جان مادر در معرض خطر است (اگرچه مادر به اراده و خواست خود باردار شده باشد) دوم بارداری ناخواسته و ناشی از تجاوز به عنف و سوم بارداری ناخواسته ناشی از نقص در وسایل جلوگیری از بارداری است.

 حجت الاسلام آل بویه ادامه داد: شیوه تامسون در استدلال این است که با ذکر مثال‌هایی مشابه مادر و جنین که مطلب در آن مثال‌ها واضح و روشن است، بحث مورد نظر را پی‌گرفته و سعی در حل و فصل کردن مسئله سقط جنین دارد.

وی افزود: در حال حاضر در جوامع غربی سقط جنین آزاد است و متأسفانه  امروزه به  یکی از معضلات رو به گسترش در این جوامع تبدیل شده و آسیب های اجتماعی، اقتصادی و روحی زیادی به جوامع و زنان وارد کرده است.

نظارت بر سقط جنین و منع قانونی این عمل از شؤونات حکومتی نظام اسلام است

استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه در نظام اسلامی حکومت مجری اصلی شرع است، گفت: بر همین اساس قانون و حکومت حق مداخله در این موضوع را دارند و در قوانین حقوقی ایران هم این حق برای حکومت محفوظ است زیرا این موضوع با حیات اجتماعی و سیاسی حکومت اسلامی و اجرای دستورات شرع ارتباط مستقیم دارد.

 وی افزود: بر همین اساس در قانون مجازت اسلامی در ماده ۴۸۹ عنوان شده که مجازات زنی که در هر مرحله فرزند خود را سقط کند دیه است و زن باید دیه جنین را به پدرش بپردازد و زن از دیه فرزند خود ارث نمی برد.

استاد حوزه علمیه قم ادامه داد: همچنین در قانون مجازات اسلامی برای کسانی که منجر به سقط جنین زن حامله شوند مجازات زندان در نظر گرفته شده است.

حجت الاسلام آل بویه تصریح کرد: همچنین اگر فردی از روی خشونت به زنی باردار حمله کرد یا قصد تجاوز به زن باردار را داشته باشد و سقط جنین  اتفاق بیفتد مجازات اعدام برای این فرد در نظر گرفته شده است.

وی افزود: البته قوانین مجازات اسلامی در این زمینه به تازگی تغییر کرده و به روز شده است ولی حق نظارت در این زمینه برای دولت و قانون گذار محفوظ بوده و البته باید این موضوع را در نظر گرفت که قوانین اسلامی در این زمینه خشک و بی روح نبوده و با پشتوانه ای که براساس پویایی فقه دارند به روز هستند.

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار
اوقات شرعی
۱۰ / ۰۱ /۱۴۰۳
قم
اذان صبح
۰۵:۳۱:۳۹
طلوع افتاب
۰۶:۵۶:۵۱
اذان ظهر
۱۳:۱۱:۳۵
غروب آفتاب
۱۹:۲۵:۴۱
اذان مغرب
۱۹:۴۲:۳۹