پایگاه اطلاع رسانی وسائل - آیه 164 سوره اعراف فعل آمران به معروف و ناهی از منکر را تقریر می‌کند و نجات را مختص به این گروه می‌داند و مابقی امت را گرفتار عذاب می‌داند یعنی کسانی که اهل منکر بودند و کسانی که نهی از منکر نمی‌کردند در یک ردیف قرار گرفته و بر مقتضای آیه در جهنم جای دارند و اهل امر به معروف و نهی ار منکر تنها گروهی هستند که نجات می یابند.

پایگاه اطلاع رسانی وسائل - در آیه وصف مومنین به صورت اخبار آمده است و قبلاً بیان شد که جمله خبریه ابلغ است تا جمله انشائیه در طلب. لذا امر به تمام فقرات مندرج در آیه من جمله امر به معروف و نهی از منکر رسوخ کرده و به صورت جمله اخباری شدت این طلب را رسانده است.

پایگاه اطلاع رسانی وسائل - بیان لطیفی است که می‌خواهد بگوید مؤمن واقعی کس است که امربه‌معروف می‌کند. انسانی که حاضر نیست خود را برای خدا و رسول هزینه کند فاسق است. فسقوا عن امر ربه. یعنی کسی که رضایت مردم را به رضایت خداوند ترجیح می‌دهد. ایمان عملی ندارد.

پایگاه اطلاع رسانی وسائل - امر به‌ معروف و نهی از منکر در ردیف اقامه صلاه، ایتاء زکات و... قرار گرفته است و این نکته که در یک سیاق به‌ عنوان وصف زنان و مردان مؤمن بیان‌شده دلالت بر آن دارد که همانند سایر موارد ذکرشده در آیه واجب است و حتی با توجه به صدرنشینی امر به‌ معروف بر فقرات دیگر نشان‌دهنده این است که امر به معروف اهم فرایض است و این می تواند شاهدی بر وجوب امر به معروف باشد.

پایگاه اطلاع رسانی وسائل - برای توجیه لزوم اخلاقی نظریات مختلفی بیان‌شده است و نظریه غالب متفکران مسلمان یک نوع ایجاد ارتباط بین لزوم اخلاقی و حسن اخلاقی است یعنی ربط بین یک ارزش و باید که در این صورت حسن یا خوبی می‌تواند منشأ انتزاع لزوم شود؛ اما اینکه در چه شرایطی از حسن یک فعل لزوم برداشت می‌شود مورد اختلاف و بحث علماست.

پایگاه اطلاع رسانی وسائل - شیخ طوسی در الاقتصاد، علامه حلی در قواعد الاحکام، شهید اول، شهید ثانی در لمعه و فاضل مقداد در التنقیح الرائع و برخی از معاصرین مطرح کرده‌اند عقل عملی مستقلاً وجوب امر به معروف و نهی از منکر را ادراک می‌کند. وقتی عقل ادراک لزوم کرد واجب می‌باشد چرا که یکی از منابع تحصیل حکم است اما چطور از آن وجوب شرعی را ثابت می‌کنیم؟

پایگاه اطلاع رسانی وسائل - واضح بودن شایستگی فعل، دخیل در معنای معروف است و واضح بودن ناشایستگی منکر نیز دخیل در معنا است و لذا نمی توان هر معروف یا منکری را داخل در امر و نهی دانست بلکه معروف و منکر بودن آن باید در شریعت واضح باشد؛ یعنی هر مستحب و مکروهی را نمی‌توان دخیل در امر و نهی دانست.

پایگاه اطلاع رسانی وسائل - اگر فرد عالی از سافل چیزی طلب کند صحیح است که بگوییم امر شده و اگر فرد سافلی از عالی طلب کند صحیح نیست که بگوییم امر و خود این کفایت می‌کند برای اینکه استعلا شرط در امر نیست و نه‌ تنها کفایت برای امر نمی‌کند بلکه شرط برای امر هم نیست در واقع علو کفایت می‌کند.

پایگاه اطلاع رسانی وسائل - امر انواعی دارد: امر با تحکم و امر با رفق و مدارا. تمامی مواردی که می توان تصور نمود امر است. لذا امر به‌ معروف از نگاه ما منافاتی با رفق و مدارا ندارد. لزومی هم ندارد که چون امر است جنبه استعلا داشته باشد. یعنی حتماً باید با حالت تحکم گفته شود.

پایگاه اطلاع رسانی وسائل - ماده امر در لغت گاهی آن را به‌صورت تقابلی معنی کرده‌اند یعنی ضد نهی، ولی در لسان العرب وتاج العروس و قاموس المحیط و.... اغلب این‌ها امر را به معنای طلب گرفته‌اند که به این طلب در کتب اصولی و فقهی یکسری قیود افزوده‌شده است. و مشتقاتی مانند امیر و امارةو...از امر به همین معنی گرفته‌شده‌اند.