vasael.ir

به گزارش خبرنگار وسائل، امروزه با توجه به زمینه‌های وسیع انحراف، به ویژه انحراف جنسی از طریق عواملی مانند تلویزیون، سینما، اینترنت و ماهواره و شدت تأثیرپذیری کودکان، نوجوانان و جوانان از این عوامل، ضرورت توجه به شیوه‌های کاربردی تربیت صحیح و عوامل پیشگیری از انحراف، بیشتر گردیده است.

همچنین مراجعه به احادیث و تبیین شیوه‌های کاربردی که معلّمان و مربّیان آشنا به تعلیمات الهی و آگاه از جنبه‌های شناختی، عاطفی و رفتاری آدمی در دوره‌های مختلف رشد مطرح کرده‌اند، ضرورت بیشتری پیدا کرده است.

تربیت فرآیندی کلی و دارای جنبه‌های مختلف است و در تربیت باید همه جنبه‌های جسمی، روانی، اخلاقی، جنسی، اجتماعی مورد توجه قرار گیرد. هماهنگی بین این ابعاد و فراهم‌سازی زمینه‌های تربیتی در مراحل گوناگون؛ از یک سو، نیاز به کسب اطلاعات و آموزش و تجربه والدین، معلّمان و مربیان دارد و از سوی دیگر، تربیت جنسی از سخت‌ترین و حساس‌ترین جنبه‌های تربیتی است که لازم است با ظرافت و تکنیک‌های ویژه، در مقاطع سنّی مختلف، از سوی والدین و مربیان، پیگیری شود.

تربیت جنسی علاوه بر رشد سالم و صحیح، از انحرافات و اختلالات و بیماری‌های جنسی پیشگیری می‌کند. همه اینها از ضرورت پرداختن به تربیت و آموزش جنسی، حکایت دارد و با توجه به اینکه جامعه اسلامی باید بر اساس نظام تربیتی اسلام تعیین گردد، کشف شیوه‌های آموزشی و تربیتی هماهنگ با مبانی، اهداف و اصول به‌دست آمده از متون دینی و تکنیک‌های استخراج شده از آیات و روایات، نقطه عطف تربیتی در جامعه ما محسوب می‌گردد. در این مقال چگونگی پاسخ به سئوالات جنسی کودکان را بررسی می‌کنیم.

برای اینکه به سئوالات جنسی کودک و نوجوان به صورت صحیح جواب داده شود به گونه‌ای که اگر غریزه جنسی‌اش بیدار نشده، به بلوغ زود رس گرفتار نشود و اگر هم بالغ شده زمینه تحریک و انحراف در خصوص مسائل جنسی برایش پیش نیاید باید به نکاتی در این زمینه توجه کرد.

تناسب جواب با سطح درک شخص سئوال کننده

تعلیم و تربیت، رعایت تناسب بین فهم متربی و آنچه باید بیاموزد الزامی است. در مورد جواب دادن به سئوال‌های جنسی نیز این نکته ضروری است از این رو جواب دادن به سئوال کودک سه ساله با پاسخ دادن به سئوال کودک هفت ساله متفاوت خواهد بود. برای کودک درباره مسائل جنسی سئوالاتی مطرح است که می‌خواهند جواب درست آن را پیدا کند.

با توجه به رشد سنی کودکان و آگاهی از تولدهای مکرر و اطلاع از رفت و آمدهای مادران به بیمارستان و مشاهده نوزادان و میزان شکوفایی حس کنجکاوی کودکان، سئوالات‌شان در زمینه مسائل جنسی متفاوت و متنوع است. نمونه‌هایی از سئوالات آنها عبارت است از اینکه بچه از کجا آمده است؟ چطور خدا این نوزاد را به ما داد؟ چگونه بچّه از شکم مادر بیرون آمد؟ چرا بچّه با من تفاوت دارد؟

بعضی از پدران و مادران از پاسخ دادن طفره می‌روند و پرده‌پوشی می‌کنند و با تعابیری چون: این پرسش‌ها به تو نیامده، بزرگ می‌شوی می‌فهمی، بعداً برایت می‌گویم، بچّه‌ها را ساکت می‌کنند و بعضی جواب‌های نادرست و خلاف واقع می‌دهند، مثل اینکه گفته می‌شود خدا این بچّه را از آسمان برای ما فرستاده یا از بیمارستان خریدیم. کودک معمولاً می‌فهمد که این پاسخ‌ها، جواب درست سئوالات او نیست و پدر و مادر او را فریب می‌دهند.

برتراند راسل می‌گوید اگر کودکی دارای برادر یا خواهری شد که می‌تواند درباره او سئوال‌هایی بکند مطابق سن او حرف بزنید مثلا بگویید که بچه در جسم مادرش رشد کرده است و به همان ترتیب هم رشد و نمو خواهد کرد. بگذارید ببیند که مادرش به بچه شیر می‌دهد و به او بگویید که همین حالت هم برای او پیش آمده است.

بنابراین برای پیشگیری از انحرافات جنسی کودکان، لازم است به پرسش‌های جنسی آنان درست و متناسب با درک‌شان پاسخ داد و البته با دقت به معیارهایی که ذکر خواهد شد، پاسخ اغلب سئوالات آنان مشکل نخواهد بود.

ابراهیم امینی می‌نویسد: «اغلب سئوالات جنسی کودکان، به‌گونه‌ای نیست که نتوان به آن جواب داد. ممکن است کودک سئوال کند که نی نی کوچولو قبلاً کجا بوده و از کجا آمده است؟ در اینجا پدر و مادر می‌توانند پاسخ دهند که مدتی در شکم مادر زندگی می‌کرد، بعداً بیرون آمد. ممکن است بپرسد از کجا بیرون آمد؟ می‌توان پاسخ داد که زیرشکم مادر، راهی است که بچّه می‌تواند از آنجا بیرون بیاید.

ممکن است بگوید چگونه در شکم مادر به‌وجود آمد؟ می‌توان پاسخ داد که در شکم مادر به‌وجود می‌آید، تدریجاً بزرگ می‌شود تا یک بچّه کامل گردد، آنگاه از شکم مادر خارج می‌شود. در این قبیل سئوالات، صلاح نیست که والدین مسائل پیچیده زناشویی را به میان بیاورند و مطالبی را بگویند که کودک برای فهم آنها کاملاً آمادگی پیدا نکرده است. تصور نکنید که می‌خواهد همه حقایق را بفهمد. او می‌خواهد مطالب را به مقداری که سئوال می‌کند بداند نه بیشتر».

نفرت انگیز نبودن جواب

جواب به گونه‌ای باشد که موجب تنفر سئوال کننده و بی میلی او در پرسش جنسی نشود یعنی زمینه‌ای فراهم گردد تا کودک و نوجوان جرأت مطرح کردن سئوالات جنسی خود را بیابند و نیاز به مطرح نمودن آن برای افراد غیر مطمئن نداشته باشند و برای یافتن جواب، سراغ خواندن کتاب‌ها، رمان‌ها و نشریات جنسی نروند.

عادی برخورد کردن با سئوال کننده

هنگامی که کودک یا نوجوان از مسئله جنسی سئوال می‌کند، طوری برخورد نکنیم که تصور کند مسئله عجیب و غریبی اتفاق افتاده است. در این صورت به طور غیر مستقیم او را وادار کرده ایم که به مسئله جنسی حساس شود. هنگام ارائه اطلاعات جنسی، جواب دادن به پرسش‌ها بیش‌ترین نقش را دارند، در عین حال باید به دو قاعده اساسی توجه داشت یکی اینکه همواره جواب هر پرسش را راست و درست ادا کنید و دیگر اینکه معلومات مربوط به موضوع جنسی را کاملاً مانند سایر معلومات بدانید.

راسل می‌گوید: هرگاه کودک در مورد آفتاب یا ماه از روی بصیرت سئوال کند، شما خوشحال می‌شوید و تا آنجا که می‌تواند درک و استنباط کند، برای او توضیح می‌دهید لکن اگر مربوط به امور جنسی سئوال کند، شما به وسوسه می افتید که در جوابش بگویید ساکت باش.

کودک ناگهان متوجه اختلاف‌های جزئی خواهد شد به این ترتیب شما اساس افکار شهوانی را برای او نهاده‌اید و حال اینکه جوابی که به او می‌دهید باید کاملاً به صورت طبیعی و کاملی باشد که در مورد سئوال دیگر او جواب می‌دهید. باید این نکته را در نظر بگیریم که غیر طبیعی دانستن مسائل جنسی و ندادن جواب صحیح، منطقی و مناسب با سن و نیاز سئوال کننده نه تنها مشکلی را حل نمی کند بلکه زمینه ساز بروز انحرافات دیگری نیز می‌شود./703/422/ح

تهیه و تنظیم: محرم آتش افروز