- نقش منفی دنیامداری نخبگان و خواص بر انحراف جامعه
- سن ازدواج از شاخص های مهم برای ارزیابی بهداشت جسمی و روانی افراد جامعه محسوب می شود / افزایش سن تمایل به تجرد زیستی را بیشتر می کند
- یادداشت | ویژگی خانواده کارآمد از دیدگاه اسلام
- رابطه عدالتخواهی حقیقی با حکمرانی اسلامی
- فقه بورس | بررسی ادله وکالت شخص حقوقی
- معرفی کتاب | سلامت و اختلال جنسی همسران رویکردی اسلامی و روان شناختی
- مشروعیت و قدرت دو پایه برای حکمرانی است
گزارشی از ششمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی با موضوع جامعه شناسی اسلامی؛
نظم جامعه؛ از کارکردهای اجتماعی فقه
وسائل ـ استاد دانشگاه با اشاره به این مطلب که یکی از آسیب‌هائی که اتفاق افتاده است این است که در حال حاضر دو گروه وجود دارد، گفت: یک گروه توجه به مبانی سنتی علم و فقه قدیم دارند و به احکام شرعی مقیدند و گروه دیگر تقید و باور به فقه ندارند و حتی برخی کنش‌ها نشان دهنده زدودن احکام شرعی است که تنش‌های سیاسی خود را نشان می‌دهد.
به گزارش خبرنگار وسائل، سید سعید زاهد زاهدانی، 
مسؤول پژوهشکده تحول و ارتقای علوم انسانی و اجتماعی در ششمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی با موضوع جامعه شناسی اسلامی که ۱۱ مهرماه در سالن بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، به بیان ارائه مقاله خود با عنوان «نظریه پردازی آسیب‌های اجتماعی» پرداخت و گفت: روبناهائی را که در جامعه شناسی قرار است ساخته شود باید بر اساس تجربه باشد چراکه وقتی از تجربه شروع می‌شود می‌توان روی آن مبانی تجربی به تفاهم رسید که در این صورت با ورود به مبانی امکان به توافق رسیدن به وجود می‌آید.
عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز با اشاره به این مطلب که انسان‌ها بر اساس اراده و اراده براساس باور‌ها و در عین حال باور‌ها بر اساس ادراکات و دریافت‌ها شکل می‌گیرد، تصریح کرد: ادراکات از طریق شناخت حس و قلب و عقل است که به قسمت‌های سه گانه هفت ساله در زندگی انسان تقسیم می‌شود و هر وجودی درک قلبی، حسی و عقلی دارد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه آسیب‌های فردی نتیجه عدم تعادل در کره‌های دریافتی در این سه گانه‌های شناختی است، بیان داشت: چنانچه اتحاد مرکزی آنها دچار آشفتگی شود، فرد روان پریش می‌شود و وقتی تعادل برهم می‌خورد احساس نیاز صورت می‌گیرد و برای برطرف کردن نیاز به سراغ جواب به آن می‌رود تا تعادل برقرار شود.
وی با اشاره به این مطلب که سه باور محوری ثروت پرستی، قدرت پرستی و خداپرستی در انسان وجود دارد، خاطرنشان کرد: در واقع افراد با داشتن این سه گانه‌ها با اشتراک باور‌ها جامعه را تشکیل می‌دهند.
مسؤول پژوهشکده تحول و ارتقای علوم انسانی و اجتماعی در ششمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی با موضوع جامعه شناسی اسلامی که ۱۱ مهرماه در سالن بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، به بیان ارائه مقاله خود با عنوان «نظریه پردازی آسیب‌های اجتماعی» پرداخت و گفت: روبناهائی را که در جامعه شناسی قرار است ساخته شود باید بر اساس تجربه باشد چراکه وقتی از تجربه شروع می‌شود می‌توان روی آن مبانی تجربی به تفاهم رسید که در این صورت با ورود به مبانی امکان به توافق رسیدن به وجود می‌آید.عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز با اشاره به این مطلب که انسان‌ها بر اساس اراده و اراده براساس باور‌ها و در عین حال باور‌ها بر اساس ادراکات و دریافت‌ها شکل می‌گیرد، تصریح کرد: ادراکات از طریق شناخت حس و قلب و عقل است که به قسمت‌های سه گانه هفت ساله در زندگی انسان تقسیم می‌شود و هر وجودی درک قلبی، حسی و عقلی دارد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه آسیب‌های فردی نتیجه عدم تعادل در کره‌های دریافتی در این سه گانه‌های شناختی است، بیان داشت: چنانچه اتحاد مرکزی آنها دچار آشفتگی شود، فرد روان پریش می‌شود و وقتی تعادل برهم می‌خورد احساس نیاز صورت می‌گیرد و برای برطرف کردن نیاز به سراغ جواب به آن می‌رود تا تعادل برقرار شود.
وی با اشاره به این مطلب که سه باور محوری ثروت پرستی، قدرت پرستی و خداپرستی در انسان وجود دارد، خاطرنشان کرد: در واقع افراد با داشتن این سه گانه‌ها با اشتراک باور‌ها جامعه را تشکیل می‌دهند.
آسیب شناسی مسائل اجتماعی را در مسائل فرهنگی می‌توان یافت
زاهد با بیان این مطلب که فرهنگ سه لایه بنیادی، تخصصی و عمومی دارد، اظهار کرد: در واقع همه ما فاصله‌ای از فرهنگ داریم؛ آسیب شناسی مسائل اجتماعی را در مسائل فرهنگی می‌توان یافت از طرفی گرایش، بینش و دانش ابعاد فرهنگ می‌شوند و این درحالی است که فرهنگ اسلامی و سکولار در جامعه وجود دارد و در عین حال باید ربوبیت تشریعی را پذیرفت.
وی با بیان اینکه جامعه فقط فرهنگ نیست و اعتقاد را هم شامل می‌شود، گفت: در دستگاه سیاسی و فرهنگی و اقتصادی و جامعه می‌توان آسیب پیدا کرد و تمرکز گرایی سیاسی ریشه همه مفاسد است که از جمله این تمرکز گرایی‌ها می‌توان به حاشیه نشینی اشاره کرد که به خاطر تمرکز گرائی اقتصادی است؛ طلاق نیز اینگونه است که تقسیم و وظایف اسلامی در خانواده را از نوع اسلامی به لیبرال اقتصادی تبدیل شده است و فرزند سالاری شکل گرفته است.
نقد‌های گفته شده درباره مقاله زاهد زاهدانی از این جمله است: جامعه شناسی اسلامی یا جامعه اسلامی مطرح است؟ امکان تولید جهل به جای تولید علم با این نظریه فراهم می‌شود که اگر بی محابا مفهوم سازی شود نادرست است و نباید مواجه مکانیکی با نظریه پردازی شود، در جامعه شناسی تلاش می شود که غیر از حرص و آز پندار‌های اجتماعی و الگو‌های قالب پیگیری شوند و نقد چهارم اینکه فرهنگ در عرض سیاست و اقتصاد نیست و این موضوع دارای اهمیت است؛ آسیب‌های اجتماعی تک عاملی نیستند و چند عاملی اند.
جامعه شناسی اسلامی است که دو جامعه اسلامی و کفر را تبیین کند
زاهدانی، در پاسخ به نقد‌های چهارگانه گفت: در واقع روش شناسی در علوم گلوگاه است و جامعه شناسی از جائی شروع می‌شود که وارد جمع شده ایم. جامعه شناسی اسلامی باید دو جامعه اسلامی و کفر را تبیین کند و جامعه شناسی، فقط مختص جامعه اسلامی نیست و مبانی مبتنی بر معارف اسلامی است که جامعه کفر را هم تبیین می‌کند چراکه همه ما وجود‌های اجتماعی هستیم و فرد و جامعه قابل تفکیک نیستند.
آسیب‌های اجتماعی تفاسیر روشنفکری از قرآن در ایران معاصر
یحیی بوذری نژاد، استاد دانشگاه در ادامه این نشست به بیان آسیب‌های اجتماعی تفاسیر روشنفکری از قرآن در ایران معاصر پرداخت، گفت: چهار موج در نگاه به قرآن در بین روشنفکران ایجاد شد که موج اول با کمک علوم طبیعی قرآن را تفسیر کرد و موج دوم با کمک علوم اجتماعی توسط محمد عبده مطرح شد و موج سوم سوسیالیست‌ها و مارکسیست‌ها در ایران بودند که نگاه دکتر شریعتی است و موج چهارم بعد از انقلاب است.
وی درباره موج دوم که در تفسیر اجتماعی این پرسش مطرح می‌شود که با مبانی جدید چگونه قابل تفسیر است، تصریح کرد: تعارض در حوزه عمل است چراکه فقه اسلامی لوازم و پیامدهائی دارد که با کنش‌های کشور‌های غربی تعارض دارد و در عین حال مسلمان‌ها دنبال راهی هستند که تزاحم را حل کنند.
این نویسنده با اشاره به این مطلب که مقاصد الشریعه به مواجه کردن پدیده اسلام با پدیده‌های حاضر می‌پردازد، بیان داشت: مقاصد الشریعه عبادات و معاملات است که در حوزه معاملات کل آنها فتوای پیامبر(ص) است و این در حالی است که در دوره‌های جدید تعبد نسبت به احکام سیاسی اسلام کمتر می‌شود.
فقه کارکرد اجتماعی دارد که نظم جامعه است
بوذری نژاد با بیان اینکه شریعتی تلاش دارد که اسلام را با غرب سازگار کند، خاطرنشان کرد: در واقع شریعتی از توحید اجتماعی مربوط به دوره قابیل می‌گوید و در این تعریف کسی موحد است که معتقد به جامعه بی طبقه باشد و با طبقات اجتماعی مخالف است؛ از طرفی متوجه می‌شوند که فقه کارکرد اجتماعی دارد که نظم جامعه است و همانگونه که ایدئولوژی اسلام تحت تأثیر فلاسفه دیگر است فقه اسلامی تحت تأثیر طبقات اجتماعی است و فقه مربوط به دوره پس از پیامبر(ص) است که دوره سرمایه داری شکل گرفت.
وی به تفاسیر مختلف از فقه قبل از شریعتی و بعد از انقلاب اسلامی پرداخت، گفت: تفاسیر قبل از شریعتی فقه را نظام سرمایه داری می‌داند و از آنجا که سرمایه داری است باید از عرصه اجتماع خارج شود و از طرفی بعد از انقلاب حکومت فقهی به وجود آمد و فقیه ناظم جامعه بوده است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: علم فقه بیان کننده اعمال و رفتار مردم بود و روشنفکران معتقد بودند که باید در اصول اسلام و مبانی اجتهاد کرد که یکی از مبانی وحی است و بعد از انقلاب روشنفکران به تبیین و توضیح وحی پرداختند چراکه وحی تجربه دینی پیامبر(ص) و از طرفی رفتار و کنش‌های اجتماعی بوده است و پیامبر(ص) با رفتار دینی به زندگی مردم جهت داده است و این جهت توحیدی است.
بوذری نژاد با بیان اینکه شریعتی تلاش دارد که اسلام را با غرب سازگار کند، خاطرنشان کرد: در واقع شریعتی از توحید اجتماعی مربوط به دوره قابیل می‌گوید و در این تعریف کسی موحد است که معتقد به جامعه بی طبقه باشد و با طبقات اجتماعی مخالف است؛ از طرفی متوجه می‌شوند که فقه کارکرد اجتماعی دارد که نظم جامعه است و همانگونه که ایدئولوژی اسلام تحت تأثیر فلاسفه دیگر است فقه اسلامی تحت تأثیر طبقات اجتماعی است و فقه مربوط به دوره پس از پیامبر(ص) است که دوره سرمایه داری شکل گرفت.
وی به تفاسیر مختلف از فقه قبل از شریعتی و بعد از انقلاب اسلامی پرداخت، گفت: تفاسیر قبل از شریعتی فقه را نظام سرمایه داری می‌داند و از آنجا که سرمایه داری است باید از عرصه اجتماع خارج شود و از طرفی بعد از انقلاب حکومت فقهی به وجود آمد و فقیه ناظم جامعه بوده است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: علم فقه بیان کننده اعمال و رفتار مردم بود و روشنفکران معتقد بودند که باید در اصول اسلام و مبانی اجتهاد کرد که یکی از مبانی وحی است و بعد از انقلاب روشنفکران به تبیین و توضیح وحی پرداختند چراکه وحی تجربه دینی پیامبر(ص) و از طرفی رفتار و کنش‌های اجتماعی بوده است و پیامبر(ص) با رفتار دینی به زندگی مردم جهت داده است و این جهت توحیدی است.
پیامبر با تجربه دینی دوره زمانی خود را مدیریت کرد
این نویسنده ادامه داد: پیامبر(ص) با تجربه دینی دوره زمانی خود را مدیریت کرد، اما در عین حال دستورات پیامبر(ص) عقل گرا بود و توحید مطابق عقل بود؛ در حال حاضر باید عقل زمانه را پذیرفت و دیگر اینکه باید واقع گرا و عدالت گرا بود چراکه پیامبر(ص) در تکالیفی که وضع می‌کرد می‌خواست خشونت را دفع کند.
این استاد دانشگاه با اشاره به این مطلب که یکی از آسیب هائی که اتفاق افتاده این است که در حال حاضر دو گروه وجود دارد، بیان داشت: یک گروه توجه به مبانی سنتی علم و فقه قدیم دارند و به احکام شرعی مقیدند و گروه دیگر تقید و باور به فقه ندارند و حتی برخی کنش‌ها نشان دهنده زدودن احکام شرعی است که تنش‌های سیاسی خود را نشان می‌دهد.
حجت الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در نقد این ارائه گفت: در واقع این ارائه نیاز به تفهیم دارد چراکه رویکرد کلامی پیدا کرد که چهار نوع تفسیر را یاد کردند و از طرفی می‌توان به این موضوع اشاره کرد که اگر بیشتر مسأله در بستر‌های تاریخی و فرهنگی مطرح می‌شد افراد کمرنگ‌تر می‌شدند./504/241/ح
برچسب ها:
مشهد ، جامعه شناسی اسلامی ، علوم انسانی اسلامی ، وسائل ، فقه حکومتی انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
12:40 - 1398/07/15
روشن کردن مسائل ولایت فقیه مهم است به اینکه انتصابی است یا انتخابی یا بینابین؟ در واقع اصل وجوب حکومت اسلامی در زمان غیبت یا مسئله ولایت فقها دیگر با بودن ولی فقیه، باید تحقیق و پژوهش شود. مسئله مهم دیگر موضع شرعی و قانونی در مقابل مخالفین نهضت و حکومت اسلامی در عصر غیبت است. آنچه مسلم است فقهای شیعه در این زمینه دو دسته‌اند. از اینکه موضع حکومت در مقابل مخالفین چه باشد و آنها چقدر آزادی بیان برای دیدگاه خود داشته باشند، مهم است و در حوزه‌های علمیه باید روی این مسائل کار شود.
سقط جنین مدل نوین زنده به گور کردن فرزندان است / مشترکات جاهلیت قدیم و مدرن
تأثیر مثبت رسانه‌های تخصصی در خنثی کردن ترفند رسانه‌ای دشمن / «فقه حکومتی» پشتوانه علمی انقلاب اسلامی
ضرورت توجه به نظریه ارتباطات در فقه رسانه
طعمه یا امانت؛ اخلاق حرفه‌ای کارگزاران عمومی در اندیشه علوی
نشست علمی «قدس و فلسطین در آینه فقه مقاومت»
مبانی دینی دفاع از قدس شریف
معرفی کتاب | اندیشه مقاومت از منظر حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای
اطلاع نگاشت | سیره عملی و گفتاری علمای شیعه در حمایت از فلسطین
فقه القضا | بررسی حکم انواع رشوه در غیر باب قضا
نظام موظف به پشتیبانی مالی و جانی از گزارشگران فساد است
مستثنیات نظارت شورای نگهبان بر اقدامات مجلس شورای اسلامی
نقش منفی دنیامداری نخبگان و خواص بر انحراف جامعه
محرومیت مجرم از حقوق اجتماعی در جرایم عمدی
بررسی مشکلات بین حضانت و ولایت از نظر فقهی و حقوقی
پیشگیری از فساد در منظومه فکری اسلام ناب مهم‌تر از مجازات مفسدان است
سن ازدواج از شاخص های مهم برای ارزیابی بهداشت جسمی و روانی افراد جامعه محسوب می شود / افزایش سن تمایل به تجرد زیستی را بیشتر می کند
افراد ضعیف‌الایمان؛ مهم‌ترین طعمه منافقین در دولت اسلامی
فقه بورس | بررسی ادله وکالت شخص حقوقی
عرصه‌های حقوق بشر اسلامی و کرامت انسان و پیشنهاد‌هایی برای ضمانت اجرای آن
قم
اذان صبح
۰۴:۵۷:۵۸
طلوع افتاب
۰۶:۲۷:۵۸
اذان ظهر
۱۳:۰۵:۴۷
غروب آفتاب
۱۹:۴۲:۵۸
اذان مغرب
۲۰:۰۰:۳۳