به گزارش خبرنگار وسائل، نشست تخصصی «دلالتهای قرآنی بیانیه گام دوم»، با حضور حجتالاسلام والمسلمین دکتر نجف لک زایی رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و حجت الاسلام والمسلمین سحرخوان عضو هیات علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، دوم خرداد 98، در سالن ولایت مرکز همایشهای غدیر دفتر تبلیغات اسلامی قم برگزار شد.
وی با اشاره به این مطلب که هدف اصلی بیانیه گام دوم آنگونه که رهبری معظم انقلاب اسلامی تصریح فرمودهاند این است که ما در سه مرحله و سه بخش دولتسازی، جامعهسازی(جامعه پروری) و تمدنسازی بتوانیم بیش از مرحله اول موفق بشویم، گفت: هم فردسازی و خودسازی یک رسالت الهی است که همه انبیاء الهی بر عهده داشتند؛ همچنین بحث جامعهسازی و جامعهپروری و بحث تمدنسازی که به حیات اجتماعی نظم میبخشد در دستور کار انبیاء و اولیاء الهی بوده است.
عضو هیات علمی دانشگاه باقر العلوم(ع) در راستای تبیین دلالتهای قرآنی بیانیه گام دوم افزود: برای پیشرفت در این عرصهها، مقام معظم رهبری هفت توصیه را مطرح کردهاند که اگر این گام خوب برداشته شود زمینه ظهور خورشید ولایت فراهم خواهد شد، تمرکز من بر همین بخش از گام دوم خواهد بود. ایشان در این توصیههای 7 گانه وظایف ما را بیان کردهاند چه در شکل فردی و چه در شکل اجتماعی و سازمانی و ملی، در هر صورت مخاطب هفت توصیه ایشان هستیم.
اخلاق و معنویت نیز باید مبتنی بر علم و پژوهش باشد
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: ما این هفت توصیه را بر قرآن عرضه میکنیم تا ببینیم قرآن چه جوابی به ما میدهد. اولین توصیه معظم له توجه به علم و پژوهش است. درباره علم و پژوهش در قرآن آیات فراوانی وجود دارد. از اولین آیه قرآن که بر پیامبر(ص) نازل شد «اقرأ باسم ربک الذی خلق» تا حتی آیاتی که فلسفه بعثت را بیان کردهاند«یعلمهم الکتاب و الحکمة» همه در این زمینه است.
حجت الاسلام والمسلمین لک زایی توصیه دوم رهبر انقلاب را اخلاق و معنویت برشمرد و گفت: البته با تمایزاتی که ایشان بین اخلاق و معنویت گذاشته است. فلسفه ارسال رسل بحث تزکیه است«قل انما اعظم بواحدة ان تقوموا مثنی و فرادی».
وی در پاسخ به این پرسشس که چرا توصیه اول ایشان بحث اخلاق و معنویت نبوده است؟ اظهار داشت: شاید اخلاق و معنویت خود مبتنی بر علم و پژوهش باشد و اینکه ما نباید گرفتار معنویتهای کاذب بشویم و یا باید بر اساس اصلاح و تصفیه اندیشهها معنویت اتفاق بیافتد یعنی اول اصلاح اندیشهها اتفاق بیافتد و بعد از آن اصلاح انگیزهها را داشته باشیم و بعد معنویت و اخلاق تحقق پیدا کند.
جامعه مصرف کننده نمیتواند تمدن ساز باشد
عضو هیات علمی دانشگاه باقر العلوم(ع) ضمن اشاره به توصیه سوم رهبر انقلاب با موضوع اقتصاد، گفت: توصیههای سابق معظم له به اقتصاد مقاومتی در همین راستا بوده است و اگر ما بخواهیم در مسیر و به سمت تمدن اسلامی گام برداریم و حرکت کنیم باید این توصیه را جدی بگیریم. اقتصاد سه وجه دارد؛ مصرف، توزیع و تولید. جامعهای که می خواهد تمدنساز باشد باید تولید داشته باشد اگر جامعهای فقط مصرفکننده باشد و یا توزیعکننده باشد نمی تواند تمدنساز باشد.
استاد دانشگاه عالی دفاع ملی با بیان اینکه تولید در سه عرصه ثروت، فکر و فرهنگ و دانش و نیز در عرصه قدرت نظامی و امنیتی، مصداق و موضوعیت پیدا می کند، ابراز داشت: در هر سه عرصه قرآن ما را دعوت به تولید میکند. آیاتی از قبیل «و اعدوا لهم ما استطعتم من قوه» ما را دعوت به تولید به خصوص در عرصه نظامی میکند، و یا آیاتی از قبیل«لن یجعل الله للکافرین علی المومنین سبیلا» مصادیقی در عرصه اقتصاد و سایر عرصه ها می تواند داشته باشد و یا آیاتی که در مورد پرهیز از اسراف در بخش مصرف می توان به آنها متمسک شد.
حجت الاسلام والمسلمین لک زایی افزود: محور چهارم عدالت و مبارزه با فساد و محور پنجم استقلال و آزادی است. تمام آیات مبارزه با طاغوت ذیل این توصیه قرار می گیرد«و ان اعبدوا الله واجتنبوا الطاغوت». محور ششم عزت ملی، روابط خارجی و مرزبندی با دشمن است. آیات جهاد، آیات قتال و آیات سیاست خارجی در این بخش قابل توجه است. حدود600 آیه در این حوزه داریم. سوره ممتحنه مربوط به این بخش است.
عدالت اجتماعی؛ محوری مهم در بیانیه گام دوم انقلاب
وی در تبیین مسأله سبک زندگی به عنوان محور هفتم توصیه رهبر انقلاب، گفت: ایشان در سخنرانی خود در بجنورد 20 محور را در زمینه سبک زندگی مطرح کردند. ما باید قرآن را به عنوان نقشه زندگی در نظر بگیریم. یکی از فلسفههای ارسال رسل بحث عدالت است« لیقوم الناس بالقسط». ما در حوزه عدالت چهار محور زیربنایی اساسی داریم و یک محور روبنایی که مجموعا 5 محور می شود. البته بحث من بحث عدالت اجتماعی است که همین محور هم در بیانات معظم له مورد توجه و تاکید واقع شده است.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تصریح کرد: عدالت نسبت به اصل نظام سیاسی از قدیم مطرح بوده است به این صورت که آیا اصل نظام سیاسی عادل است یا خیر؟ اگر مشروعیت باشد نظام عادلانه است و اگر نباشد نظام جائر است. در نظام جمهوری اسلامی به دلیل اینکه فقیه جامع الشرائط، نائب الاامام است و در رأس قدرت قرار دارد این نظام مشروعیت دارد.
وی با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب از عدالت موجود در جامعه رضایت ندارند، گفت: در زمینه عدالت چهار محور وجود دارد؛ عدالت در عرصه ساختارها، عدالت در عرصه قوانین، عدالت در مورد کارگزاران و عدالت در عرصه رفتارها. اگر ساختارها ظالمانه باشد حتی اگر اصل نظام هم عادلانه باشد نمیتوان کاری از پیش برد. مثل شورای امنیت که 15 عضو دارد ولی 5 عضو حق وتو دارند و اگر 14 عضو به چیزی رای بدهند یک عضو به تنهایی میتواند رای صادره را وتو کند.
کارگزاران کشور باید متخصص و متعهد باشند
عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) تخصص و تعهد را عناصری مهم در زمینه عدالت کارگزاران دانست و افزود: در مورد عدالت در حوزه رفتارها هم باید گفت که جامعه معمولا ذهنش معطوف به رفتارهاست. ذهنیتها بسیط است فهم عمومی نمیتواند عدل و ظلمی که در جامعه است را کنترل کند؛ مثلا عدالت در عرصه ساختارها را جامعه متوجه نمیشود. اگر در یکی از محورها به عدالت عمل نشود نتیجه ظالمانه میشود چون نتیجه تابع اخص مقدمتین است.
حجت الاسلام والمسلمین لک زایی در پایان با توجه به آیه «ان الله یامرکم ان تودوا الامانات الی اهلها» گفت: باید قانون به گونهای باشد که نتوانند کسی که صلاحیت ندارد را در یک منصب قرار بدهند. اگر ما بتوانیم خلأها را پرکنیم و راهبرد و توصیههای قرآنی ارائه بدهیم به هدف نزدیکتر شدهایم.
خودباوری و اعتماد به نفس؛ دو سلاح مهم برای مبارزه با دشمنان
در ادامه این نشست حجتالاسلام سحرخوان عضو هیات علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به بیان چند نکته پیرامون موضوع نشست پرداخت و گفت: بیانیه به سه موضع گذشته، حال و آینده اشاره میکند. یکی از مسائل بسیار مهم عبرت از گذشته است و مقایسه آن با امروز است؛ قرآن در این زمینه میفرماید «لقد کان فی قصصهم عبرة لاولی الابصار» و یا «فاعتبروا یا اولی الابصار». هم باید شکر عملی از نعمتها به جا بیاوریم و هم از موقعیتها در راستای رسیدن به اهداف استفاده کنیم.
این استاد حوزه و دانشگاه اظهار داشت: تقابل استکبار و اسلام عبرت آموز است باید سیاستهای اقتصادی، فرهنگی و روانی دشمن را در نظر داشته باشیم. باید در راستای مقابله با سیاستهای دشمن، خودباوری و اعتماد به نفس داشته باشیم؛ «لا تهنوا و لا تحزنوا انتم الاعلون» در این زمینه قرآن شیوههایی را برای مبارزه به ما می آموزد از جمله تحقیر مستکبران، حمایت همه جانبه از مستضعفان، وحدت و انسجام داخلی./502/241/ح