- یادداشت | ابعاد سیاسی حج از دیدگاه قرآن
- «نظریه راهبردی عدالت» نداریم
- گفتگو | جبهه ملی و اندیشه لیبرالیسم / مغایرت اندیشه جبهه ملی با اسلام ناب
- در مکتب امام خمینی (ره) «عدالت» مطلوب بالذات است، «فقه» مطلوب بالعرض
- معرفی مقاله | منزلت عقل فقهی در تمدن سازی نوین اسلامی
- بازگشت انسان به سوی دین، در جهان پساکرونا
در نشست«تطورات مباحث فلسفه دین پس از پیروزی انقلاب اسلامی» صورت گرفت؛
تبیین تفاوت ماهوی فلسفه‌دین از نگاه اسلام و غرب
وسائل ـ حجت الاسلام ساجدی ضمن انتقاد از ورود گزینشی مباحث فلسفه‌دین غرب به حوزه، گفت: افراد خاصی با رویکرد خاص مباحث را ترجمه کرده اند و با نگاه همه جانبه به مسأله دین نپرداخته اند. و از آنجا که ویژگی مهم عصر روشنگری تکیه بر عقل و عقل گرایی بود این مسأله دامن گیر دین هم شد. فلسفه دین غربی ناظر به مسیحیت است و این قابل ارائه در اسلام نیست به همین دلیل باید زمینه‌های مسیحیت آن لحاظ شود.
به گزارش خبرنگار وسائل، نشست علمی «تطورات مباحث فلسفه دین
پس از پیروزی انقلاب اسلامی» 15 آذر 97 با حضور حجت الاسلام دکتر ابوالفضل ساجدی عضو هیأت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) و رئیس قطب فلسفه دین و دکتر حمید رضا آیت اللهی استاد گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی و رئیس انجمن علمی فلسفه دین ایران در سالن اجتماعات مجمع عالی حکمت اسلامی قم برگزار شد.
در ابتدای جلسه دکتر آیت اللهی در پاسخ به پرسشی پیرامون ماهیت و مفهوم شناسی فلسفه دین گفت: در غرب فلسفه دین کمتر مورد توجه قرار گرفته است و موضوع محور نیست بلکه مسأله محور است. در فلسفه دین می خواهیم یک تحلیل عقلی از گزاره‌های دینی ارائه بدهیم و این تعریف باعث رد یا قبول آن می شود.
حجت الاسلام ساجدی نیز در پاسخ به این سوال اظهار داشت: متفکرین غرب در باب فلسفه دین چندان به تعریف نپرداخته اند و این یک چیز متعارف است. آنها سیر منطقی و نظام‌مند ما را ندارند این در حالی است که ما به یک حداقل تعریفی نیاز داریم، غرب مسأله محور است و وابسته به شرایط اجتماعی، موضوعات تغییر می کند.
در ادامه مباحث دکتر آیت اللهی اضافه کرد: در هیچ کشوری به اندازه ایران در موضوع فلسفه دین کار نشده است. در بحث ورود فلسفه دین به ایران عده ای در ابتدا به قصد ایجاد ابهام در دین به فلسفه دین پرداختند.
عدم قابلیت فلسفه دین غرب برای ارائه در اسلام
وی خاطرنشان کرد: مسائل فلسفه دین از حوزه پروتستان وارد ایران شد و این ورود بدون ارائه راه حل بود و بعد از آن مرحله ترجمه آثار در ایران شروع شد این در حالی است که فلسفه دین غربی ناظر به مسیحیت است و این قابل ارائه در اسلام نیست به همین دلیل باید زمینه های مسیحیت آن لحاظ شود.
رئیس انجمن علمی فلسفه دین ایران ادامه داد: در مباحثی که از غرب وارد ایران شد دو موضوع فلسفه دین و فلسفه اخلاق وجود داشت. حوزه به فلسفه اخلاق و دانشگاه به فلسفه دین پرداخت. مباحثی که توسط آقای ملکیان مطرح شد هر روز مسأله جدیدی را با خود می آورد چراکه ایشان مطالب را به صورت گزینشی مطرح می کرد نتیجه این مباحث، پرورش روحانی سکولار بود. در مقابل عده ای به محض مواجهه با فلسفه غرب آن را به شدت رد می کردند. در کل فلسفه دین در ایران قوی تر از اروپا است.
حوزه علمیه مشکل توزیع علم دارد نه تولید علم
دکتر آیت اللهی در بخش آخر مباحث خود مشکل حوزه را عدم صادرات علم دانست و گفت: ما حرف زیاد داریم ولی ارتباط برقرار نمی کنیم. حوزویان مرزدار دین هستند به همین دلیل باید فعالانه وارد عرصه های مختلف بشوند. برای مثال شهید مطهری را می بینیم که برای پاسخ به شبهات و مسائل روز کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران را می نویسند و یا در مجله زن روز مطلب می نویسند. می توان گفت مشکل اصلی ما در توزیع علم است.
وی بیان داشت: مساله دیگر این است که نباید بحث از فلسفه دین اسلامی کنیم بلکه باید بگوییم ما یکی از رویکردهای دینی به فلسفه دینی را مطرح می کنیم. و راه را باز بگذاریم تا فلسفه دین با بیان های مختلف مطرح شود و مورد نقد قرار گیرد. خودمان سوال ایجاد کنیم و تحقیقات و پژوهش‌هایمان مسأله محور باشد.
گره خوردن مباحث فلسفه دین با مبانی روشنگری
در بخش بعدی نشست حجت الاسلام ساجدی مباحث خود را مطرح کرد و گفت: بحث فلسفه دین در غرب از اواخر قرن 18 مطرح شد و این از ابداعات هگل نیست. فلسفه دین در غرب با روشنفکری گره خورده است. در کشورهای اسلامی و از جمله ایران از آنجا که نوعی غرب گرایی مطرح بوده است روشنفکران می گفتند که برای پیشرفت، در مسائل دینی هم باید مقلد غرب بشویم به همین منظور به ترجمه آثار غرب پرداختند.
وی ویژگی مهم عصر روشنگری را تکیه بر عقل و عقل گرایی دانست و اظهار داشت: این مسأله دامن گیر دین هم شد. در ایران علامه طباطبایی بنیانگذار یک تحلیل فلسفی عقلانی از آموزه های دینی بود.
رئیس قطب فلسفه دین با اشاره به تاریخچه ورود مباحث فلسفه دین به ایران، گفت: این مبحث پس از انقلاب به صورت جدی مطرح شد ولی ریشه ها و بسترهای آن از قبل در ایران وجود داشته است. روشنفکرانی مثل شبستری، سروش و ملکیان در این جریان و سیر دخیل بودند. مباحث این روشنفکران در زمینه مواجهه دین وتجدد مطرح می شود.
لزوم ارائه چارچوب مناسبی از فلسفه دین در محافل علمی
حجت الاسلام ساجدی خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات اساسی ما این است که مباحث به صورت گزینشی و ترجمه وارد حوزه شده است و افراد خاصی با رویکرد خاص مباحث را ترجمه کرده اند و با نگاه همه جانبه به مسأله دین نپرداخته اند.
وی در تبیین یکی از مسائل و مشکلات موجود در زمینه فلسفه دین، گفت: با توجه به عقلی بودن مباحث فلسفه دین خطرات زیادی متوجه مخاطبین آن است چون طرح شبهه آسان است ولی پاسخ دادن به آن مشکل است و ماندن در شبهه هم خطرناک است چراکه توقف در شبهه توقف در مسیر صحیح را با خود دارد./202/241/ح
برچسب ها:
فقه سیاسی ، وسائل ، فلسفه دین ، تطورات فلسفه سقط جنین مدل نوین زنده به گور کردن فرزندان است / مشترکات جاهلیت قدیم و مدرن
تأثیر مثبت رسانه‌های تخصصی در خنثی کردن ترفند رسانه‌ای دشمن / «فقه حکومتی» پشتوانه علمی انقلاب اسلامی
ضرورت توجه به نظریه ارتباطات در فقه رسانه
طعمه یا امانت؛ اخلاق حرفه‌ای کارگزاران عمومی در اندیشه علوی
نشست علمی «قدس و فلسطین در آینه فقه مقاومت»
مبانی دینی دفاع از قدس شریف
معرفی کتاب | اندیشه مقاومت از منظر حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای
اطلاع نگاشت | سیره عملی و گفتاری علمای شیعه در حمایت از فلسطین
فقه القضا | بررسی حکم انواع رشوه در غیر باب قضا
نظام موظف به پشتیبانی مالی و جانی از گزارشگران فساد است
مستثنیات نظارت شورای نگهبان بر اقدامات مجلس شورای اسلامی
نقش منفی دنیامداری نخبگان و خواص بر انحراف جامعه
محرومیت مجرم از حقوق اجتماعی در جرایم عمدی
بررسی مشکلات بین حضانت و ولایت از نظر فقهی و حقوقی
پیشگیری از فساد در منظومه فکری اسلام ناب مهم‌تر از مجازات مفسدان است
سن ازدواج از شاخص های مهم برای ارزیابی بهداشت جسمی و روانی افراد جامعه محسوب می شود / افزایش سن تمایل به تجرد زیستی را بیشتر می کند
افراد ضعیف‌الایمان؛ مهم‌ترین طعمه منافقین در دولت اسلامی
فقه بورس | بررسی ادله وکالت شخص حقوقی
عرصه‌های حقوق بشر اسلامی و کرامت انسان و پیشنهاد‌هایی برای ضمانت اجرای آن
قم
اذان صبح
۰۴:۵۷:۵۸
طلوع افتاب
۰۶:۲۷:۵۸
اذان ظهر
۱۳:۰۵:۴۷
غروب آفتاب
۱۹:۴۲:۵۸
اذان مغرب
۲۰:۰۰:۳۳