به گزارش خبرنگار وسائل، نشست«امنیت زنان، صلح و آبادانی جهانی» به مناسبت روز جهانی منع خشونت علیه زنان با حضور حمیده زرآبادی، عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی، حجت الاسلام مهدی سجادی امین، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده و هما داوودی، رئیس کانون وکلای استان البرز شامگاه شنبه سوم آذر به همت کانون زنان حقوقدان سورا و جمعیت مردم نهاد سپهرداد طوس و نشریه بانو در آمفی تئاتر هتل پردیسان مشهد برگزار شد.
در ابتدای نشست حمیده زرآبادی به بررسی لایحه منع خشونت علیه زنان و فعالیتهای صورت گرفته تا به امروز برای بهبودی وضعیت زنان در ایران پرداخت که مشروح سخنان ایشان در ذیل تقدیم خوانندگان محترم میشود:
در جوامع مختلف در حال حاضر پیگیریهایی میشود که از خشونت علیه زنان ممانعت به عمل آید که در این راستا در کشور ما لایحه امنیت زنان یا همان منع خشونت و مقابله علیه زنان در دولت دهم آغاز شد، اما به دلایلی مسکوت ماند و در ابتدای دولت یازدهم توسط خانم ملاوردی فرآیند پیگیری این لایحه سرعت بیشتری به آن داده شد و در حال حاضر این موضوع در قوه قضائیه در حال بررسی است که در نهایت از ۹۱ ماده آن ۴۱ ماده آن به دلایلی حذف شد و مواد دیگر آن به تصویب رسید.
این مصوبه سه رویکرد و بخش دارد که در بخشهای پیشگیری، حفاظتی و حمایتی از زنان در این لایحه پرداخته شده است و این لایحه موادی در بخشهای جرم انگاری دارد که متأسفانه در بعضی موارد که موجب آسیبهای روحی و روانی برای زنان میشود ما قانونی نداشته ایم چراکه این موضوع به عنوان جرم تلقی نشده است.
به عنوان نمونه درباره اسید پاشی مجازاتی که برای آن در نظر گرفته شده است مجازات بازدارندهای نیست و فرد مرتکب شده با مجازات اندکی دوباره وارد. اغلب زنان قربانیان اسید پاشی هستند وقتی زن قربانی اسید پاشی قرار میگیرد همه سرمایه زندگی اش را از دست میدهد و علاوه بر آن آسیبهای جسمانی که در بحث زیبایی و ظاهر است که یک سرمایه برای زن است مورد تهاجم قرار میگیرد.
آمار دقیقی از خشونت نسبت به زنان نداریم
مجلس با جدیت پیگیر این موضوع است که قوه قضائیه سریع تر این لایحه را نهایی و ارسال کنند و طی پیگیریهای انجام شده در مرحله نهایی است و به زودی این اتفاق میافتد که با قانونی و اجرایی کردن این لایحه برخی از مشکلاتی که در حوزه زنان وجود دارد تا حدودی برطرف شود.
از طرفی طبق آمارهایی که از بهزیستی اعلام شده است یک سوم زنان در تهران در معرض خشونت هستند و این آمار قابل توجه است ضمن اینکه در موضوع خشونت بسیاری از زنان ما وقتی مورد خشونت قرار میگیرند منتقل نمیکنند و هیچ شکایتی انجام نمیدهند و آمار اعلام شده درباره افرادی است که مراجعه دارند ثبت میشود و چه بسیار آمارهایی که افراد نسبت به خشونت مراجعه ندارند.
زمینهها و عوامل مختلف خشونت علیه زنان
چه اتفاقی میافتد که خشونت علیه زنان شکل میگیرد؟ این موضوع زمینههای مختلف دارد که یکسری از مسائل این امر به شرایط خانوادگی برمی گردد مانند سن و تعداد فرزندان و محل تولد آنان. یکسری مسائل دیگر اجتماعی است که شامل اعتیاد و شغل همسر است که مجموعه این رفتارها باعث میشود که یکسری بسترهایی برای خشونت درباره زنان به وجود آید و از جمله راهکارهایی که بتوان با خشونت در کشور مقابله کرد در نخستین گام بکارگیری فقه پویا است.
عدم بکارگیری فقه پویا مهمترین مانع و مشکل در برخورد با مسائل زنان است
متأسفانه برخی این موضوع را الگوبرداری از غرب عنوان میکنند که اینگونه نیست چراکه اگرالگوبرداری انجام شده است از قوانین اسلامی الگوبرداری شده است. اگر بخواهیم پرچمدار منع خشونت علیه زنان را نام ببریم با قاطعیت میتوان گفت که پیامبر اکرم(ص) پرچمدار منع خشونت علیه زنان است، اما متأسفانه در حال حاضر در حوزه زنان ما به دلیل عدم بکارگیری فقه پویا با مشکللاتی مواجه هستیم.
فقه پویا براین موضوع تأکید دارد که قوانین باید براساس مقتضیات روز باشد و امام(ره) و رهبر معظم انقلاب نسبت به فقه پویا تأکید داشتند، اما این ایراد وجود دارد که ما در انطباق قوانین در مسائل فقهی از فقه پویا بهره نگرفته ایم و این مهمترین مانع و مشکل در برخورد با مسائل زنان است.
پذیرش و باورپذیری جامعه و زنان
مسئله بعدی، پذیرش جامعه است که شامل همه افراد است و از طرفی بخش دیگر مربوط به پذیرش این امر از سوی جامعه زنان است که حائز اهمیت است. در برخی اظهار نظرها درباره مسائلی که در حوزه زنان است دیده میشود که شدیدترین موضع گیریها از سوی زنان انجام میشود و این نشان دهنده این موضوع است که تربیت و آموزش لازم در این حوزه صورت نگرفته است و پذیرش و باورپذیری از سوی جامعه وجود ندارد. نکته بعدی که مانع این موضوع است بحث پذیرش و باورپذیری است؛ اگر این مانع رفع شود می توانیم با یک سرعت قابل توجه در حوزه زنان حرکت و در عین حال مشکلات را حل کنیم.
سیاسی شدن مسئله زنان خطرناک است
نکته دیگر این است که حوزه زنان و مسائل مربوط به آنان سیاسی شده است در حالی که مسئله زن، یک مسئله انسانی است و ما نمیتوانیم با آن برخورد سیاسی داشته باشیم.
از طرفی در طول دهههای گذشته با سیاسی جلوه دادن مسائل مربوط به زنان از بعد انسانی مسائل آنان به شدت فاصله گرفته شده است و مسائل دچار چالشهایی شده است که در برخی موارد به بن بست رسیده است که یک مسئله انسانی قابل حل را دیگر حتی نمیتوان درباره آن صحبت کرد و این یکی از خطراتی است که در حوزه زنان وجود دارد.
در عین حال مسئله زنان، مسئلهای فقط زنانه و مختص آنان نیست بلکه بیشتر به مردان ارتباط دارد و ما در واقع زن را محور خانواده بیان میکنیم، ولی توجهی به سلامت روان آنها نداریم. اگر کوچکترین مسئلهای برای روان زن اتفاق بیفتد با توجه به اینکه قبول داریم زن محور اصلی خانواده است پس خانواده ما دچار مشکل میشود.
اگر امروز از مسائل خانوادگی صحبت میکنیم و می گوییم که آمار آسیبهای خانوادگی رو به افزایش است یکی از دلایلش این است که ما به محور اصلی خانواده که زنان هستند توجه نکرده ایم و به آسیبهای این قشر توجه نشده است.
تبعیضهای حوزه زنان سبب تمایل برخی به تغییر جنسیت شده است
تبعیضهایی که در حوزه زنان وجود دارد سبب شده است که زن را به نقطهای برساند که از جنسیت خودش رضایت ندارد و دوست دارد که جنسیت دیگری داشته باشد و اینگونه زنان هرگز نمیتوانند در مسائلی که در خانواده و جامعه بر دوش او گذاشته میشود به درستی ایفای نقش کند به همین دلیل بحث توجه به سلامت روان زنان که بخش اعظم آن شامل قانونهای حمایتی و حفاظتی از زنان در جامعه میشود در این لایحه گنجانده شده است.
لایحه پیشنهادی حمایت از حقوق زنان پیوست فقهی دارد
امید است که هر چه سریعتر قوه قضائیه این بحث را به مجلس ارائه و مصوب شود تا بتوان از قوانین آن بهره گیری کرد که این لایحه همراه با پیوست فقهی است چراکه کار کارشناسی انجام شده است و گروههای کارشناسی روی این موضوع کارکرده اند و در نهایت با توجه به نیازهایی که در جامعه وجود دارد و مسائلی که مربوط به زنان است این لایحه تدوین شده است.
قطعا اگر این موضوع به مجلس ارائه شود با پیشنهادات دیگری که به آن اضافه میشود، یک قانون مدون با سه رویکرد در حوزه زنان برای حفاظت، حمایت و پیشگیری از خشونت علیه زنان تدوین و تصویب خواهد شد./504/0/ح
تهیه و تنظیم: فاطمه ترزفان